Uzmanlar uyarıyor:

Ruslar şimdi de Musk’ın Starlink’ini savaşta kullanıyor

Starlink, ABD'li havacılık ve uzay şirketi SpaceX tarafından işletilen bir uydu ağıdır(Bild: Dayan - stock.adobe.com)

Teknoloji milyoneri Elon Musk'ın sık sık "gizli silah" olarak övdüğü Starlink sistemi, Ukrayna ordusu için iletişim ve düşman gözlemi açısından büyük önem taşıyor. Hatta insansız hava araçlarını kontrol edebiliyor ve topçu ateşini düzeltebiliyor. Ancak saldırgan Rusya'nın da artık bu servise güvenmesi muhtemel - ki bu da Ukrayna'nın hayatta kalmasını giderek zorlaştıran bir gerçek.

Elon Musk, Rus ordusu işgal ettikten sonra Ukrayna'ya Starlink antenleri sağladı. Bu sayede savaşın yıkıma uğrattığı ülkenin silahlı kuvvetleri, çok sayıda Rus hacker'ın bile karşısında güçsüz kaldığı bir koz elde etmiş oldu. Ancak Rusya'nın bu tek taraflı desteği bu kadar kolay kabul etmeye hazır olmadığı biliniyor: Rus uzay ajansı başkanı Dmitry Rogozin bir süre önce "Ukrayna'daki faşist güçlere" destek vermenin sonuçlarına katlanmakla tehdit etmişti. Musk o zaman Twitter-X'te şöyle şaka yapmıştı: "Eğer gizemli koşullar altında ölürsem - seni tanımak güzeldi."

Ancak şimdi durum tersine dönüyor. Kiev'den gelen bilgilere göre, Ukrayna'daki Rus birlikleri de artık Starlink uydu internet hizmetini kullanıyor. Ukrayna askeri istihbaratı Telegram'da Rus paraşütçülerin Starlink terminallerinin kurulumunu tartıştıkları söylenen bir ses kaydı yayınladı. Rusya bu konuda yorum yapmadı.

Starlink nedir?

Starlink, dünyanın uzak bölgelerinde bile insanların birbirleriyle iletişim kurmasını sağlayan bir uydu hizmetidir. Alçak Dünya yörüngesinde bulunan ve sürekli büyüyen bir uydu ağından (şu anda sayılarının 4,000 olduğu söyleniyor) oluşuyor.

Bunun kanıtları birkaç ay önce sosyal ağlarda ortaya çıkmıştı. Ancak 8 Şubat'ta paylaşılan bir tweet'te SpaceX temsilcileri şirketin Rus hükümeti ya da Rus ordusuyla herhangi bir iş yapmadığına dair güvence verdi. "Starlink Rusya'da aktif değil ve bu da hizmetin bu ülkede çalışmayacağı anlamına geliyor" dediler. SpaceX Starlink'i Rusya'da satmadı ya da pazarlamadı ve Rusya'daki tesislere ekipman tedarik etmedi.

Sistem yanlış bir sinyalle "hacklendi" mi?
Ancak ABD'li "Defence One" portalına konuşan bir kaynak, Rusların Starlink'i yurtdışından satın alıp kendi silahlı kuvvetlerine dağıtabileceğini söyledi. Hudson Enstitüsü'nden donanma uzmanı Bryan Clark gazeteye yaptığı açıklamada Rus birliklerinin Starlink'in kullanımını gizleyebileceğini söyledi. Rusya Starlink terminaline sahte bir GPS sinyali göndererek kullanıcının Ukrayna kontrolündeki bölgede olduğunu gösterebilir.

Uydu navigasyonu konusunda uzman olan Todd Humphreys, SpaceX'in şu anda terminallerin konumunu bu kadar yakından izlememesinin mümkün olduğuna inanıyor. Bunun nedeni Ukrayna silahlı kuvvetlerinin zaman zaman Rusya'ya karşı saldırılarını arttırmış olması ve cephe hattını belirlerken hata yapılmasından korkulması olabilir. Bu durumda saldırıya uğrayan ülke Starlink tedarikini kaybedebilir.

Online mağazadan uydu internet
"Newsweek" dergisi Starlink cihazlarının artıkonlinemağazalardan da temin edilebildiğini ve Ukrayna'da işgal altındaki topraklarda Rus birliklerine destek veren gönüllü kuruluşlara satıldığını belirtiyor. "imiele.ru" ya da "djirussia.ru" gibi posta siparişi şirketleri terminallerin tanesini 299.000 rubleye (yaklaşık 3050 avro) satıyor. ABD'li güvenlik uzmanı Samuel Bendett "X" programında Rus gönüllülerin ordu için Starlink cihazları satın aldığını açıkladı.

Rusya'nın da artık Starlink kullanıyor olması, mühimmat sıkıntısı çeken Ukrayna ordusunun zaten yakıcı olan sorunlarını daha da arttırıyor. ABD'li "Defence One" portalına göre Rusya'nın şu anda cephe hattında on Starlink terminali kullandığına inanılıyor. Site Ukraynalı bir kaynağın şu sözlerine yer veriyor: "Eğer bunlardan yüzlercesine sahip olurlarsa işimiz zorlaşır."