Pomimo wyroku OGH

Znalezienie mieszkania to często horror dla właścicieli zwierząt domowych

Szukając mieszkania, często można natknąć się na zdanie: "Zwierzęta nie są akceptowane!".(Bild: adobestock.com plus Screenshots Willhaben, Krone KREATIV)

Sąd Najwyższy już dawno orzekł, że trzymanie zwierząt domowych nie powinno być powszechnie zabronione w umowach najmu. Nie zostało to jednak (jeszcze?) dostrzeżone na rzeczywistym rynku mieszkaniowym: W szczególności właściciele psów zgłaszają horrendalne doświadczenia podczas poszukiwania nowego miejsca zamieszkania.

Czytelnik "Krone" spędził dwa i pół miesiąca szukając mieszkania wokół jeziora Attersee w Górnej Austrii na platformach takich jak willhaben.at czy Immoscout. 52-latek, który pragnie pozostać anonimowy, miał świetną ofertę pracy w okolicy i chciał przenieść się z Burgenlandu.

"Jestem spokojną lokatorką", mówi, "lubię porządek i nie imprezuję. Mimo to otrzymałam ponad 60 odmownych ofert, gdy szukałam mieszkania". Powód: urodzona w Niemczech lokatorka ma wysokiego do kolan, 13-letniego psa rasy kundel. A właściciele mieszkań nad jeziorem Attersee chcą lokatorów bez zwierząt. Według właścicielki psa, agent nieruchomości również potwierdził jej, że wrogość wobec psów wzrosła.

Pies wnosi życie do domu - ale niekoniecznie ułatwia przeprowadzkę.(Bild: Marko Ristic/Zamrznuti tonovi)

"Nie pozwolono mi się nawet przedstawić"
Jej starszy już czworonożny przyjaciel został uratowany z ośrodka zabijania, prawie nigdy nie szczeka i śpi około 20 godzin dziennie. "Przez większość czasu nie miałam nawet okazji przedstawić się mojemu psu".

Górna Austria: więcej sceptycyzmu wobec psów
Szczególnie w Górnej Austrii nastroje społeczne wobec psów są obecnie dość napięte. Powodem tego był śmiertelny atak kilku psów na biegacza w Naarn.

Ustawa o trzymaniu psów została niedawno zmieniona - w pierwszym projekcie sześć ras zostało sklasyfikowanych jako niebezpieczne, a dla wszystkich dużych psów mają obowiązywać specjalne przepisy. Jest mało prawdopodobne, aby ułatwiło to znalezienie zakwaterowania, zwłaszcza z wymienionymi psami.

Nie znaleziono mieszkania - praca anulowana
Czytelniczka "Krone" musiała więc zrezygnować ze swojej wymarzonej pracy nad jeziorem Attersee. Została w Burgenlandzie ze swoim psem. "To naprawdę bardzo mnie sfrustrowało! Z drugiej strony, do pewnego stopnia współczuję właścicielom, ponieważ coraz więcej właścicieli psów przyciąga negatywną uwagę". Chociaż czytelniczka "Krone" pogodziła się z nieudaną przeprowadzką, chce zwrócić uwagę na kwestię znalezienia zakwaterowania z psem. 

Inni mieli podobne doświadczenia - Fiona Lessmann z Wiednia szukała mieszkania z dużym psem rasy bernardyn i również otrzymywała jedną odmowę za drugą. Pewnego razu transakcja nawet upadła na krótko przed podpisaniem umowy najmu, ponieważ właścicielka uznała, że czworonożny przyjaciel jest zbyt duży. Lessmann w końcu jednak znalazła mieszkanie: "Mimo że raz otrzymaliśmy notatkę z informacją, aby trzymać śmierdzącego psa z dala od części wspólnych - oczywiście anonimowo...".

Fiona Lessmann z Wiednia szukała mieszkania razem ze swoim psem rasy bernardyn.(Bild: zVg)

Ogólny zakaz posiadania psów jest nieważny
Według Sądu Najwyższego w Austrii nie jest dozwolone zakazywanie trzymania zwierząt domowych w ogóle. Standardowa klauzula w umowie najmu, taka jak "Psy i małe zwierzęta mogą być trzymane tylko za pisemną zgodą wynajmującego" narusza § 879 (3) ABGB. W 2021 r. wprowadzono dalsze ulepszenia: trzymanie psów nie może być zabronione bez dalszych ceregieli, ale tylko wtedy, gdy istnieją "zrozumiałe obawy".

Według Sądu Najwyższego trzymanie zwierząt jest "regularnie dozwolone", o ile nie wykracza poza to, co normalne. Byłoby tak na przykład w przypadku, gdybyś chciał hodować zwierzęta w swojej przestrzeni życiowej. Uwaga: Nie oznacza to jednak, że trzymanie psów i kotów jest dozwolone wszędzie pomimo zakazu zawartego w umowie najmu, a jedynie, że należy to sprawdzać indywidualnie w każdym przypadku. Ogólne zakazy nie są dozwolone, ale indywidualne tak.

Czy mogę trzymać psa?

• W umowienajmu nie ma żadnych zapisów dotyczących trzymania zwierząt domowych, takich jak psy i koty.
• Trzymanie zwierząt jest generalnie zabronione w umowie najmu: niedozwolone według Sądu Najwyższego. Nawet jeśli podpisałeś tę klauzulę zakazu w umowie najmu, nadal możesz trzymać zwierzęta domowe. Tylko w uzasadnionych indywidualnych przypadkach zwierzęta domowe mogą być generalnie zabronione. Małe zwierzęta są dozwolone w każdym przypadku.
• Niektóre gatunki lub rasy zwierząt są zabronione w umowie najmu: Zakaz ten jest skuteczny. Jednakże najemcy, którzy naruszają ten zakaz, nie mogą zostać zwolnieni, ale mogą zostać pozwani o wydanie nakazu sądowego.
• Klauzule takie jak "Trzymanie zwierząt domowych jest dozwolone tylko za zgodą spółdzielni lub współwłasności" nie są dozwolone według Sądu Najwyższego.
• Jeśli umowa najmu zawiera wyraźne odniesienie do regulaminu porządku domowego, a zakaz trzymania zwierząt domowych jest w nim określony, najemca musi się do niego stosować. Zakaz posiadania małych zwierząt w regulaminie nie byłby skuteczny.

Źródło: Stowarzyszenie Najemców

Wynajmujący stali się ostatnio bardziej świadomi kwestii psów, Elke Hanel-Torsch ze stowarzyszenia najemców również ocenia sytuację. Podczas gdy w szczególności prywatni najemcy często nadal używają starych umów najmu z nieważnymi klauzulami z powodu niewiedzy, profesjonaliści znają prawo od podszewki. "A jeśli naprawdę nie chcesz psów w domu, zapisujesz indywidualny zakaz w umowie - i to jest skuteczne" - mówi Hanel-Torsch. Jeśli na przykład użyte zostaną sformułowania takie jak "gatunki zwierząt takie jak psy", "żadnych kotów" lub "tylko jedno zwierzę domowe", wówczas najemca musi ich przestrzegać.

Zmienić zdanie wynajmującego?

• Nie nalegaj tylko na regulacje prawne - wynajmujący po prostu wybierze kogoś innego.
• Wymień zalety: Pies jest czujny i zapewnia większe poczucie bezpieczeństwa w domu.
• Obal uprzedzenia: Zabieraj psa na wizyty i pokazuj, jaki jest czysty i dobrze wychowany. Najlepiej z dowodem posiadania licencji na psa.
• Wspomnij o ubezpieczeniu od odpowiedzialności cywilnej psa: Wypłaca ono odszkodowanie, jeśli pies wyrządzi szkody w domu.

Według Elke Hanel-Torsch prawdą jest, że samo naruszenie zasady zakazu parkowania nie prowadzi do rozwiązania umowy najmu. Wynajmujący może jednak z powodzeniem wnieść pozew o zakaz trzymania psa - w takim przypadku musisz oddać zwierzę, jeśli nie chcesz się przeprowadzać. Sytuacja wygląda inaczej, jeśli czworonożny przyjaciel sprawia problemy, takie jak ciągłe szczekanie - byłoby to wówczas "nieprzyjemne zachowanie" i podstawa do rozwiązania umowy.

Zleć niezależnemu organowi sprawdzenie umowy najmu pod kątem niedopuszczalnych klauzul.

Elke Hanel-Torsch, Vorsitzende der Landesorganisation Wien der Mietervereinigung

"Zasadniczo najemcy i wynajmujący powinni znać swoje prawa - to, że ktoś jest właścicielem nieruchomości nie oznacza, że może wszystkiego zabronić" - mówi ekspert. "Zalecamy, aby każdy sprawdził swoją umowę najmu - ponieważ jeśli zastosowane klauzule są niezgodne z prawem, nie musisz przestrzegać zakazu".